Posted by 
میوه ژماره‌یه‌کی زۆری ویتامین و به‌رده‌مه‌عده‌نی ، وه‌ک ویتامین س وه هه‌‌ره‌ها ژماره‌یه‌کی زۆری فرۆکتۆز و کربوو هیدرات له خۆ ده‌گرێ .میوه به گشتی باشترین و پڕ ویتامینترین شته بۆ پێشگیره له نه‌خۆشیه‌کان .
ئه‌و جۆره میوانه‌ی که وه‌ک پرته‌قاڵ ، نارنگی ، لیمۆ گریپ و هتد ،،
ویتامینێکی یه‌کجار زۆر، تا ۲۰۰ مه‌وادی گیای له خۆ ده‌گرێ که بۆ به‌ده‌نی ئینسان و پێشگیری له شێرپه‌جنه (سه‌ره‌تان) که به پێی لێکۆلینه‌وه‌کانی پزیشکان کاریگه‌ری پۆزیتیڤی بووه له خواردن دا .
ههروهها ئازمایشگاکان نیشانی داوه که ئه‌و میوانه له دژی سلوله‌کانی شێرپه‌نجه (سه‌ره‌تان) له ناو ئه‌وان دا شێرپه‌نجه‌ی مه‌مک ،
شێرپه‌نجه‌ی پرۆستات و شێرپه‌نجه‌ی ڕیخۆڵه‌ئه‌ستووره بووه .
له خوراره‌وه به‌شێک له باشترین میوه‌کانتان پێ ده‌ناسێنین .
ئاڤۆکادۆ
ئاڤۆکادۆ بۆ خوێن ، پێست و مو باشه و زۆر یه‌ک له‌و مه‌واده پێداویستیانه له خۆ ده‌گرێ .
پسپۆران پێیان وایه که ئاڤۆکادۆ بۆ جگه‌ر باشه و ههروهها باشیشه بۆ پێست و دڵ
وه‌هه‌روه‌ها پێشگیری ده‌کات له گه‌شه‌سه‌ندنی شێرپه‌نجه (سه‌ره‌تان)ی مه‌مک و پرۆستات .
——————————————————————–
سێو
سێو باشه بۆ دابه‌زاندنی مه‌ره‌زی قه‌ند ، ههروهها باشه بۆ گه‌ده‌و گۆرچیله‌کان و بیرکردنه‌وه .
یه‌ک سێو له ڕۆژ دا باشه بۆ مه‌عیده
——————————————————————–
هه‌رمێ
هه‌رمێش هه‌ر وه‌ک سێوه بۆ دابه‌زاندنی مه‌ره‌زی قه‌ند هه‌رو‌ها باشه بۆ کۆنترڵ کردنی وزنی ئینسان وه به‌که‌ڵکه بۆ خاوێنکردنه‌وه‌ی گورچیله‌کان .
——————————————————————–
مۆز
مۆز یه‌کێک له‌و میوانه‌یه که ئینه‌رژی باش دهدات به مرۆڤ له چالاکبوونیان له کاری ڕؤژانه‌یان دا و ته‌ندروستیان به باشی ده‌پارێزێ .
خواردنی مۆز هه‌م پێش وه‌رزش هه‌م دوای وه‌رزش کاریگه‌ری باشی ههیه وه ئینه رژی باش دهدات به مرۆڤ ،
مۆز باشیشه بۆ ئه‌وانه‌ی که فشاری خوێنیان ههیه وهه‌روه‌ها باشه بۆ سترێس و سه‌ر ئێشه .
له لێکۆلینه‌وه‌کان دا مۆز نیشانی داوه که گاریگه‌ری زۆری بووه له زگ هێشه‌و چاڵاکبوونی ریخه‌ڵۆکان و شێرپه‌نجه‌ی گه‌ده .
——————————————————————–
پرته‌قاڵ
پرته‌قاڵ له پرکردنه‌وه‌ی س ڤیتامین دا زۆر ده‌وڵه‌مه‌نده و به‌رگری باشی ههیه له سه‌رما خورده‌گی دا ههروهها باشیشه بۆ پێست .
ههروهها خواردنی پرته‌قاڵ باشه بۆ رومانتیزم و هه‌ناسه‌ته‌نگیی (ئاستما) ههروهها له سه‌قامگیرکردنی ۲۰% شه‌کری خوێن دا .
پرته‌قاڵ کاریگه‌ری باشیشی ههیه بۆ له‌ناو بردنی میکرۆب و ههروهها باشیشه بۆ پیشگیری له‌شێرپه‌نجه (سه‌ره‌تان) .
خورادنی یه‌ک پرته‌قاڵ پێش خه‌وتن ده‌توانێ کاریگه‌ری باشی هه‌بێت بۆ پێستی به‌ده‌نی ئینسان ،
به‌‌لام ئه‌گه‌ر مه‌ره‌زی قه‌ندتان هه‌بێت ئه‌وه باش نییه چونکه ده‌توانێ فشاری خوێنتان بباته سه‌رێ .
——————————————————————–
گریپ
میوه‌ی گریپ زۆر باشه بۆ به‌رگری له سه‌رما و هه‌ڵامه‌ت (ئینفلۆنسا) ههروهها بۆ چه‌ندین جۆری هه‌ڵئاوسان و سووربوونه‌وه‌ی
گه‌ردن و ده‌م و چڵک کردنی ناو گوێ به هۆی سه‌رماو زۆر زۆر باشه .
گریپ باشیشه بۆ له‌ناوبردنی میکرۆب و نه‌خۆشیه‌کانی کارگ و رێگه‌گرتن له نه‌خۆشیه‌کانی دڵ و ده‌ماره‌کان و هێنانه‌خواره‌وه‌ی فشاری خوێن و رێگه‌گرتن له شێرپه‌نجه (سه‌ره‌تان) .
——————————————————————–
لیمۆ
لیمۆ میوه‌یه‌کی زۆر پر ویتامینه‌و زۆر باشه بۆ دڵ و ده‌مار و زۆر باشیشه بۆ به‌کارهێنان و ده‌رمانکردنی برینی بچوک و خوێن خاوێن ده‌کاته‌وه .
لیمۆ زۆر باشه بۆ پیست و موو و که‌ره‌سته‌ی جوانی . تێکه‌ڵکردنی لیمۆ له گه‌ل زه‌یتوون ده‌ڵێن باشه بۆ له‌ناوبردنی به‌ردی زراۆ و به‌ردی گورچیله و
باشیشه بۆ تێکچوونی مه‌عیده و ههروهها ئه‌وانه‌ی ئیشتیای خۆراکیان که‌مه ئیشتیایان ده‌کاته‌وه .
تێکه‌ڵکردنی ئاوی لیمۆ له گه‌ڵ ئاوی خواردنه‌وه زۆر باشه بۆ پێشگیری کردن له زۆر نه‌خۆشی .
——————————————————————–
کیڤی
کیڤی س ڤیتامینی زۆره و زۆر باشیشه بۆ فشاری خوێن و دڵ و ده‌ماره‌کان پێشگری ده‌کات
له‌تانه‌ی ڕه‌ش له چاو دا (که‌تارئاکت)
——————————————————————–
مه‌نگۆ
مه‌نگو (ئه‌نبه) ئا ویتامین و س ڤیتامینی تێدایه
——————————————————————–
پاپایا
پاپایا س ڤیتامینێکی زۆر له خۆ ده‌گرێ زۆر باشه
بۆ ئه‌وانه‌ی مه‌ره‌زی قه‌ندیان ههیه ئا ڤیتامینیشی تێدایه
——————————————————————–
قۆخ
قۆخ به نیسبه‌ت میوه‌کانی دیکه هێنده پڕویتامین دار نیه به‌شێکی
که‌م له س میتامین و ئێ ویتامین له خۆ ده‌گرێ .
——————————————————————–
هه‌نار
هه‌نار میوه‌یه‌کی پڕ ویتامین داره و زۆر باشێشه بۆ دژی شێرپه‌نجه ، به‌تایبه‌تشێرپه‌نجه‌ی پرۆتستات و
شێرپه‌نجه‌ی مه‌مک و ههروهها پارێزگاری له دڵ و ده‌ماره‌کان ده‌کات .
——————————————————————–
ئاناناس
ئاناناس باشه بۆ نه‌رم کردنه‌وه‌ی پێست و باشیشه بۆ زگ و فشاری خوێن و پرۆتستات
ههروهها باشێشه بۆ دژی شێرپه‌نجه‌ی پێست .
——————————————————————–
شوتی
خواردنی شوتی باشه بۆ پارێزگاری له نه‌خۆشی و ئێنه‌رژی تایبه‌تی دهدات به‌و که‌سانه‌ی که وه‌رزشی زۆر ده‌که‌ن ،
ههروهها باشه بۆ دڵ و یارمه‌تی دهدات بۆ حه‌ره‌که‌تی خوێن .
——————————————————————–
هه‌ڵوچه
خواردنی هه‌ڵۆچه باشه بۆ ئه‌وانه‌ی که قه‌بزن و موشکیله‌ی کاری ئاویان ههیه . ههروهها باشێشه بۆ هورمونه‌کان و ئه‌فسورده‌گی .
——————————————————————–
گێڵاس
گێلاس ویتامین ئای تێدایه باشترینیان گێڵاسی ترشه .
——————————————————————–
توتفه‌ره‌نگی
توتفه‌ره‌نگی پڕه له س ڤیتامین وه باشیشه بۆ دژی شێرپه‌نجه‌و ههروهها بۆ که‌م ئاوی له به‌ده‌نی
ئینسان داو ههروهها سکچوون .
——————————————————————–
ئاماده‌کردنی : عومه‌ر فه‌رخه‌پوور
–